Originally published in Volume 1 No.4  Bicycles United magazine
Story: Thanasak Vijitrattana | Photos: S o m k i s S
อ่านเวอร์ชั่นภาษาไทย กดที่นี้จ้า

BICYCLE HOUSE (บ้านเสือหมอบ)
THE BICYCLE SCHOOL FOR CUSTOM MADE FRAMES

When we think about handmade frames or custom made in vintage style by Thai craftsmen, the first name that comes to mind is of course…Ban Sue Morb (Bicycle House – บ้านเสือหมอบ) At Ban Sue Morb, they not only produce quality products, but also many skilled students who would continue the art of frame making with the owner of Ban Sue Morb who is known as Uncle Surachai or Khru Surachai Sasibutra.

“Originally, we called this place “Bicycle House” or Ban Chakkayan in Thai. Later there were other places adopting the name Ban Chakkayan too. We did not mind as it was not like we copyrighted it. Mountain bikes then became popular so there was a distinguishing factor between road bikes and mountain bikes. We work mostly with road bikes therefore we changed our name to Ban Sue Morb five years ago. We wanted people to know that if they are looking for vintage bikes, they can find them here. The English name remains as Bicycle House. The logo is still the same, the one from back then when the phone number was only six digits.”

“Whoever wants to know more about the history of bicycles have to come here to gather knowledge. The Cycling Association was founded since 1959. In 1962, I was 15 years old when I started cycling. My older friends also cycle, so I need to know what they did, where they went for a race. From Tokyo, Olympics, to SEA Games, races in Thailand, Sanam Luang, I followed all their races. I kept myself updated with the news. So, I knew a lot from back then.

“However, people knows about Bicycle House only after we produced handmade frames. Many youngsters came and asked us to teach them how to make the frames. Since then we opened frame-making courses. We both produce and teach people how to make frames especially road bikes and track bikes. For people who came to learn from us, they did not have background knowledge and did not receive proper education in this area. They just came straight to us, we therefore had to use our experience to create ways to teach them to make the fits perfectly. Students do not need background knowledge and can learn how to make frame with us directly.”

“Those who want to study here need to bring with them their determination, commitment, and also money. There will be fee since day one. Igniting gas is money. Cutting, welding is money. You can take notes, record a video or audio. We do not mind.”

“Students both classes together there are about 50 persons. However, we do not know how they do after completing the course with us. There might be some students who started their own brand, but they did not tell us about it. I think they will first start providing repair services, not making and selling frames yet. It takes time and experience to really start producing quality frames. You need to get familiar and understand the art completely.”

“When I teach someone who would become a teacher themselves, I would say to them “If you want to teach someone, you need to know at least 80% of what I know or can do. If not, you will be embarrassed in no time.” Learners will know how they did and whether they are close to what I can do. If they make it, they would not need to ask for help from me anymore. They would be able to solve the problem themselves and to answer every question with no problem at all.”

“For the courses, we just closed the registration for the last group of students. I will teach two more students and then Bicycle House will be under the management of the next generation – my former students. We will produce a new brand named Buddy. We will still produce the new brand here, since the machines and equipment are available here. A lot of people knows Bicycle House. Those who want to start to make a bicycle will come here, so I let my former students use this place and I will do the quality control for “Boss and Buddy”. Buddy or Boss will use the similar logo to give credit and ensure people that it is a product from “Ban Sue Morb”. When my students can do well on their own, I will slowly back away and let them continue to do it by themselves.”

บ้านเสือหมอบ

ถ้าพูดถึงจักรยานเฟรมทำมือ (Custom Made) ฝีมือคนไทยในสไตล์วินเทจ คงปฏิเสธไม่ได้ ว่าแห่งแรกที่คิดถึงคือ…บ้านเสือหมอบ… ที่ นอกจากผลิตงานคุณภาพเป็นที่ยอมรับของ ทุกคนแล้ว ยังผลิตนักเรียนออกมาให้ช่วยกัน สืบทอดวิชาต่อเฟรมให้เกิดขึ้นอีกมากมาย หลายคน เจ้าของบ้านเสือหมอบไม่ใช่ใครอื่น ก็คือลุงสุรชัย หรือครูสุรชัย ศศิบุตร นี่เอง

“ตอนแรกใช้ชื่อว่า bicycle house ภาษา ไทยก็ใช้บ้านจักรยาน จนตอนหลังๆ มีคน เอาคำว่าบ้านจักรยานไปใช้เหมือนกัน เขาคง ไม่รู้ เราก็ไม่ได้ว่าไม่ได้สงวน เพราะเราก็ไม่ ได้จดลิขสิทธิ์อะไร ตอนหลังมันมี Mountain Bike มันมีเสือภูเขาเข้ามา เลยมีการเรียกแยก ประเภทขึ้นมาว่าเสือหมอบกับเสือภูเขา เรา มาทำงานด้านเสือหมอบเราก็เลยเปลี่ยนมา เป็นบ้านเสือหมอบประมาณ 5 ปีที่แล้ว เพื่อ ให้คนได้รู้ว่า …จักรยานเก่าๆ ยุควินเทจต้อง มาที่ หาได้ที่นี่… แต่ภาษาอังกฤษเรายังคงใช้ bicycle house อยู่เหมือนเดิม โลโก้ยังคงเดิม ตั้งแต่เบอร์โทรยังเป็นหมายเลข 6 ตัวอยู่เลย”

“ถ้าหากใครอยากจะรู้เรื่องราวเกี่ยวกับ วงการสมัยก่อนก็ต้องเข้ามาที่นี่ อย่างสมาคม จักรยานก่อตั้งปี 2502 ปี 2505 ตอนนั้นอายุ 15 ลุงเริ่มขี่แล้ว พี่เราขี่เราก็รู้เรื่องรุ่นพี่ๆ เรา จะมาเล่นเราก็ต้องสนใจว่ารุ่นพี่เขาไปไหน ไปชนะที่ไหน ไปแข่งที่ไหนกันมา โตเกียว โอลิมปิก ซีเกมส์ ในเมืองไทยมีอะไร สนาม หลวง แข่งที่ไหน เราก็ตามข่าว ก็พอรู้อะไร เป็นไรบ้าง มันก็เลยรู้เรื่องราวในยุคนู้นเยอะครับ”

“คนรู้จักบ้านเสือหมอบจริงๆ ก็ตอนที่มี เด็กมาขอเรียนต่อเฟรมกันหลายคน แล้วเอา ไปเผยแพร่จนเปิดเป็นคอร์สสอนต่อเฟรมขึ้น มา รับต่อเฟรมด้วย รับสอนด้วยเฉพาะเฟรม จักรยานเสือหมอบ (Road Bike) และจักรยาน ลู่ (Track Bike) เท่านั้น ที่เขามาเขาก็ไม่เคย ได้เรียนทางทฤษฎีแบบถูกต้องจากโรงเรียน โดยตรง เราก็เลยนำ ประสบการณ์จากการ ทำงานมาสอนปรับปรุงลงมาทำตรงนี้ได้ มัน ก็เลยลงตัว เพราะฉะนั้นคนที่มาเรียนจึงไม่ จำเป็นต้องมีความรู้ทางนี้เลยก็ได้ แต่เรามีวิธี สอนให้ได้ผลลัพธ์เหมือนๆ กัน”

“คนที่จะมาเรียนต้องเตรียมความตั้งใจมา ด้วย ความมุ่งมั่น และสตางค์ เพราะมันจะ มีค่าใช้จ่ายตั้งแต่วันแรกแล้ว จุดแก๊สปุ๊บเงิน ก็ไหลออกมาแล้ว เริ่มจุดแก๊ส เริ่มตัด เริ่ม เชื่อมก็เป็นค่าใช้จ่ายแล้ว สมุดบันทึกมาจด กล้องจะมาถ่ายทำก็ไม่ว่า ไม่ได้หวงอะไร จะ ถ่ายรูปบันทึกเสียงอะไรก็เอา”

“ลูกศิษย์ทั้ง 2 ประเภทรวมกันประมาณ 50 คน จบไปแล้วก็ไม่รู้ว่าไปกันถึงไหนกัน บ้าง อาจจะมีคนทำแบรนด์ขึ้นมาแล้ว แต่ยัง ไม่มีใครมาบอก แรกๆ ก็อาจจะไปทำร้านซ่อม ทำไปขายนี่คงยัง เพราะต้องไปคลุกคลีกับมัน มากๆ ก่อน คล่องจากงานทางนั้นก่อน ให้มี ความเข้าใจอย่างลึกซึ้งก่อน”

“สอนใครที่จะไปสอนต่อก็เคยบอกทุกคน ว่า ถ้าคุณจะไปสอนเขาได้ คุณต้องได้ 80% ของผมนะ ไม่งั้นเขาไล่คุณจนกลางกระดาน เลย ตัวเขาเองจะรู้ รู้ว่าผมทำได้ขนาดไหน แล้วเขาใกล้หรือยัง ทำได้เองโดยไม่ต้องมา ถาม แก้ไขด้วยตัวเองได้หรือยัง ถ้าทำผิด แล้วแก้ได้ด้วยตัวเอง สามารถตอบคำถามได้ ทุกอย่าง ก็ไม่มีปัญหา”

“สำหรับคอร์สเรียนตอนนี้ปิดรับรุ่นสุดท้าย ไปแล้ว เหลือสอนอีกแค่ 2 คนสุดท้าย หลัง จากนี้บ้านเสือหมอบนี่จะให้ลูกศิษย์ดูแลต่อ จะทำเฟรมใหม่อีกยี่ห้อนึงชื่อว่า Buddy ยัง จะทำอยู่ที่นี่ เพราะเครื่องมือมันพร้อมหมด แล้ว คนก็รู้จักที่นี่เยอะ คนจะตัดจะวัดตัวก็ จะมาที่บ้านเสือหมอบ ก็เลยให้ลูกศิษย์เขามา ใช้ที่นี่ก่อนแล้วจะคอยควบคุมคุณภาพให้ เป็น Boss Buddy เป็น Buddy ของ Boss ใช้โลโก้ ที่ล้อๆ กันมา เป็นการให้เครดิต คนจะได้ไม่ คลางแคลงใจ เพื่อจะบอกว่าที่บ้านเสือหมอบ ดูแลคุณภาพให้ พอนานๆ ไปที่เขาทำเขาได้ เราก็จะค่อยๆ ถอยห่างออกไป”